ဓားစာခံတွေ ပြန်လွတ်တာကို တိုက်ရိုက်ကြည့်ရှုနေကြတဲ့ Tel Aviv မြို့က အစ္စရေး ပြည်သူများ (အောက်တိုဘာ ၁၃ – ၂၀၂၅)
Photo news photo: getty
Photo news photo: getty
အောက်တိုဘာ ၁၃ – ၂၀၂၅ ဟားမတ်စ်တို့ ဖမ်းဆီးထားခဲ့တဲ့ အသက်ရှင်ကျန်ရစ်သူ နောက်ဆုံး ဓားစာခံ အယောက် ၂၀ ကို အစ္စရေးကို ပြန်လည်ပို့ဆောင်ပြီးဖြစ်ကြောင်း အစ္စရေး စစ်တပ်က အတည်ပြုခဲ့ပါပြီ။ ၂၀၂၃ ခုနှစ်၊ အောက်တိုဘာလ ၇ ရက်နေ့ တိုက်ခိုက်မှုတွေ အတွင်း ဟားမတ်စ်တို့က ဓားစာခံတွေကို ပြန်ပေးဆွဲခဲ့တာ ဖြစ်ပါတယ်။ သေဆုံးသွားတဲ့ ဓားစာခံ ၂၈ ဦး ထဲက လေးဦး ရဲ့ ရုပ်အလောင်းတွေကိုသာ ဒီကနေ့ လွှဲပြောင်းပေမယ်လို့ သိရပြီး ဟားမတ်စ်ဘက်က ကျန် ရုပ်အလောင်းတွေကို ဆက်လက် လွှဲပြောင်းပေးရမှာ ဖြစ်ပါတယ်။ ဓားစာခံများ လဲလှယ်မှုအဖြစ်၊ အစ္စရေးဘက်က ပါလက်စတိုင်း အကျဉ်းသား ၂၀၀၀ နီးပါး ကို ပြန်လွှတ်ပေးခဲ့ပါတယ်။ အမေရိကန်သမ္မတ
အောက်တိုဘာ ၁၂ – ၂၀၂၅ ဂါဇာကမ်းမြှောင်ဒေသ ကနေ အစ္စရေး တပ်တွေ ပထမအဆင့် ဆုတ်ခွာသွားပြီး နောက် ဂါဇာစီးတီးမှာ ဟားမတ်စ် လုံခြုံရေးတပ်ဖွဲ့ဝင်တွေနဲ့ Dughmush မျိုးနွယ်စုဝင် လက်နက်ကိုင်တွေ အကြေား တိုက်ခိုက်မှုတွေ အပြင်းအထန် ဖြစ်ပွား ခဲ့ရာ လူ ၂၇ ဦးထက်မနည်း သေဆုံးသွားပါတယ်။ မျက်နှာဖုံးစွပ်ထားတဲ့ ဟားမတ်စ် လက်နက်ကိုင်တွေက မြို့တွင်းရှိ ဂျော်ဒန်ဆေးရုံ အနီးမှာ လက်နက်ကိုင် မျိုးနွယ်စုတွေနဲ့ အပြန်အလှန် ပစ်ခတ်ခဲ့တာ ဖြစ်ကြောင်း မျက်မြင် တွေ့ရှိသူတွေက ပြောပါတယ်။ ဟားမတ်စ် ထိန်းချုပ်ထားတဲ့ ပြည်ထဲရေး ဝန်ကြီးဌာန အကြီးတန်း အရာရှိတဦး ပြောတာက လုံခြုံရေးယူနစ်တွေ ကနေ လက်နက်ကိုင် မျိုးနွယ်စုတွေကို ဝိုင်းဖမ်းဖို့ ကြိုးပမ်းရာ အပြင်းအထန် တိုက်ခိုက်မှုတွေ
အောက်တိုဘာ ၁၂ – ၂၀၂၅ ဟားမတ်စ် ကနေ အသက်ရှင်လျက်ရှိတဲ့ အစ္စရေး ဓားစာခံ ၂၀ စလုံးကို တနင်္လာနေ့ မနက်ပိုင်းမှာ တပေါင်းတည်း ပြန်လွှတ်ပေးမယ်လို့ အစ္စရေး တို့က မျှော်လင့်ထားကြပါတယ်။ သေဆုံးသွားတဲ့ ဓားစာခံ ရုပ်အလောင်းတွေကိုတော့ ခေါင်းတလား တွေနဲ့ သယ်ဆောင်ကာ ဘယ်သူဘယ်ဝါ ဖြစ်တယ်ဆိုတာ စစ်ဆေး အတည်ပြု နိုင်ဖို့ မှုခင်းဆေးပညာဆိုင်ရာ အင်စတီကျူးရှင်းကို ပို့ဆောင်မယ်လို့ အစ္စရေး အစိုးရ ပြောခွင့်ရသူက ပြောပါတယ်။ သောကြာနေ့က စတင် အသက်ဝင်ခဲ့တဲ့ အပစ်အခတ် ရပ်စဲရေး သဘောတူညီချက် အရ၊ ဟားမတ်စ် တို့က မနက်ဖြန် ဒေသစံတော်ချိန် မွန်းတည့် ၁၂ နာရီ နောက်ဆုံးထား ပြီး အစ္စရေး ဓားစာခံအားလုံးကို ပြန်လည်
အောက်တိုဘာ ၁၂ – ၂၀၂၅ အမေရိကန်သမ္မတ ဒေါ်နယ်လ် ထရမ့်က လာမည့်နိုဝင်ဘာ ၁ ရက်နေ့က စတင်ပြီး တရုတ်သွင်းကုန်တွေ အပေါ် အပိုဆောင်း သွင်းကုန်ခွန် ၁၀၀% ချမှတ်သွားမယ်လို့ ပြီးခဲ့တဲ့ သောကြာနေ့က ပြောကြားလိုက်ပါတယ်။ တရုတ်နိုင်ငံ ကနေ မြေရှားသတ္တု (rare earths) ပို့ကုန် စည်းမျဉ်းတွေကို တင်းကျပ်လိုက်တဲ့ အတွက် ဒါကို တရုတ်အနေနဲ့ “အလွန် ရန်လိုလာ နေတယ်” လို့ ထရမ့်က စွပ်စွဲကာ ကမ္ဘာကို “ချုပ်ကိုင်ဖို့” ကြိုးပမ်း နေတယ်လို့ သောကြာနေ့မှာ ဆိုရှယ်မီဒီယာကနေ ဖေါ်ပြလိုက်ပါတယ်။ ဒါ့အပြင် တရုတ်သမ္မတ ရှီကျင်ပင်းနဲ့ တွေ့ဆုံမယ့် အစည်းအဝေး ကနေ နုတ်ထွက် မယ်လို့ ခြိမ်းခြောက်ခဲ့ပြီး နောက်ပိုင်းမှာ ဖျက်သိမ်းခြင်း
အောက်တိုဘာ ၁၂ – ၂၀၂၅ ဟားမတ်စ်အဖွဲ့က အစ္စရေးလ် ဓားစာခံတွေကို လွှတ်ပေးဖို့ စောင့်မျှော်နေကြတဲ့ တယ်လ်အဗိစ် (Tel Aviv) မြို့က လူထောင်ပေါင်းများစွာဟာ ထရမ့်ကို ချီးကျူး ဂုဏ်ပြုကြောင်း စုရုံးဆန္ဒပြခဲ့ကြပါတယ်။ အမေရိကန် အထူးသံတမန် စတိဗ် ဝစ်တ်ကော့ဖ် (Steve Witkoff) ကလည်း လူထုပရိသတ်ကြီးကို မိန့်ခွန်းပြောကြားရာမှာ ဓားစာခံတွေ “အိမ်ပြန်လာတော့မယ်” လို့ ပြောကြားခဲ့ပြီး ဂါဇာ အပစ်အခတ် ရပ်စဲရေးနဲ့ ဓားစာခံ လဲလှယ်ရေး သဘောတူညီချက်ကို ဖြစ်မြောက်အောင် စွမ်းဆောင်ပေးခဲ့တဲ့ ဒေါ်နယ်လ် ထရမ့် ကို ချီးကျူးဂုဏ်ပြုခဲ့ပါတယ်။ လူအုပ်ကြီးထဲကနေ လူတွေက “ထရမ့်ကို ကျေးဇူးတင်ပါတယ်!” လို့ အော်ဟစ်ခဲ့ကြ ပေမယ့် ဝစ်တ်ကော့ဖ်က အစ္စရေးလ် ဝန်ကြီးချုပ် ဘင်ဂျမင် နက်တန်ယာဟု
အောက်တိုဘာ ၁၁ – ၂၀၂၅ အစ္စရေးတပ်ဖွဲ့တွေ ဂါဇာ နေရာ တချို့ကနေ ဆုတ်ခွာပြီးနောက် ဒေသတွင်း ပဋိပက္ခတွေ ပြန်လည်ဖြစ်ပွားမှာကို စိုးရိမ်ပြီး ဂါဇာကို ပြန်ထိန်းချုပ်ဖို့ ဟားမတ်စ် အဖွဲ့က သူတို့ရဲ့ တိုက်ခိုက်ရေးသမား ၇၀၀၀ ကို ပြန်လည် ခေါ်ယူလိုက်ပါတယ်။ စစ်ပွဲပြီးတဲ့ အခါ ဂါဇာကို ဘယ်သူ အုပ်ချုပ်မလဲ ဆိုတာ မရေရာမှုတွေ မြင့်တက်လာနေချိန်မှာ အခုလို ဟားမတ်စ်တို့ရဲ့ တပ်ဖွဲ့ဝင် ပြန်ခေါ်မှုဟာ အများက မျှော်လင့်ထားပြီး ဖြစ်ပါတယ်။ ဒါဟာ ထရမ့်ရဲ့ ငြိမ်းချမ်းရေး အစီအစဥ် ရဲ့ နောက်ပိုင်း အဆင့်တွေ အတွက် အဓိက အငြင်းပွားဖွယ်ရာ အချက်တခု ဖြစ်ပါတယ်။ ဂါဇာမှာ ပျောက်ဆုံးနေတဲ့ ပါလက်စတိုင်း ရုပ်အလောင်းတွေကို ရှာဖွေဖို့
အောက်တိုဘာ ၁၀ – ၂၀၂၅ ငြိမ်းချမ်းရေးနိုဘဲလ်ဆုဟာ ဆင်းရဲဒုက္ခခံစားနေရတဲ့ ဗင်နီဇွဲလား ပြည်သူတွေအတွက်နဲ့ ကျွန်မ တို့ရဲ့ ရည်မှန်းချက်တွေကို ပြတ်ပြတ်သားသား ထောက်ခံအားပေးခဲ့တဲ့ သမ္မတ ထရမ့်အတွက်ပါ ရည်စူး အပ်ပါ တယ်လို့ နိုဘဲလ်ဆုရှင် ဗင်နီဇွဲလား အတိုက်အခံခေါင်းဆောင် မာရီယာ ကိုရီနာ မာချာဒို က ပြောကြားလိုက်ပါတယ်။ မာချာဒို က သူ့ရဲ့ X မှာ ရေးသားဖေါ်ပြထားတာ ဖြစ်ပြီး၊ လွတ်လပ်မှုနဲ့ ဒီမိုကရေစီကို ရယူနိုင်ဖို့ အတွက် သမ္မတ ထရမ့်၊ အမေရိကန်ပြည်သူတွေ၊ လက်တင် အမေရိက ပြည်သူတွေနဲ့ ကမ္ဘာ့ဒီမိုကရေစီ နိုင်ငံတွေဟာ ကျွန်မတို့ရဲ့ အဓိက မဟာမိတ်တွေ အဖြစ် အရက်ကထက် ပိုမို အားထားနေရတယ်လို့ ဖေါ်ပြထားပါတယ်။ အခုလို “ဗင်နီဇွဲလား
အောက်တိုဘာ ၁၀ – ၂၀၂၅ ဒီကနေ့ အောက်တိုဘာ ၁၀ ရက်နေ့ နိုဘဲလ်ဆုပေးရေး ကော်မတီကနေ ငြိမ်းချမ်းရေး နိုဘဲလ်ဆုရှင်ကို ကြေညာမှာ ဖြစ်ပြီး၊ ဒီဆုအတွက် စာရင်းတင်သွင်း ခံရသူတွေထဲမှာ အမေရိကန် သမ္မတ ဒေါ်နယ်ထရမ့် လည်း တဦး အပါအဝင် ဖြစ်ပါတယ်။ သမ္မတထရမ့်က ဇန်နဝါရီလ ဒုတိယ သမ္မတ သက်တမ်း စတင်ပြီးနောက် သူ့အနေနဲ့ အနည်းဆုံး “စစ်ပွဲ ၇ ခု ကို အဆုံးသတ်ခဲ့တယ်” လို့ အခိုင်အမာ ပြောဆိုကာ၊ တန်ဖိုးကြီးမားတဲ့ ဒီငြိမ်းချမ်းရေး နိုဘဲလ်ဆုကို သူ့အနေနဲ့ ရသင့်ကြောင်း ရှင်းလင်း ပြောကြားထား ပါတယ်။ ဗုဒ္ဓဟူးနေ့က အစ္စရေးနဲ့ ဟားမတ်စ်တို့ အကြား သမ္မတထရမ့် ရဲ့ အချက်
အောက်တိုဘာ ၁၀ – ၂၀၂၅ ဂါဇာ အပစ်အခတ် ရပ်စဲရေးနဲ့ ဓားစာခံလွှတ်ပေးရေး ထရမ့်ရဲ့ အစီအစဉ် ကို အစ္စရေး ကက်ဘိနက်က အတည်ပြုလိုက်ပြီ ဖြစ်ကြောင်း ဝန်ကြီးချုပ် ဘင်ဂျမင် နေတန်ယာဟု ရုံးက ထုတ်ပြန်လိုက်ပါတယ်။ ဓားစာခံအားလုံး (အသက်ရှင်သူတွေ နဲ့ သေဆုံးသွားသူတွေပါ) ပြန်လွှတ်ရေး အတွက် အစီအစဥ်ဘောင် ကို အစိုးရအဖွဲ့က အတည်ပြု လိုက်တာလို့ ဆိုပါတယ်။ နေတန်ယာဟုက ဒါဟာ “သမိုင်းဝင် တိုးတက်မှု” ဟု ခေါ်ဆိုခဲ့ပြီး၊ သမ္မတ ဒေါ်နယ် ထရမ့် အပြင် အစ္စရေးဝန်ကြီး အဖွဲ့ အစည်းအဝေးကို တက်ရောက် ခဲ့ကြတဲ့ အမေရိကန် အထူးသံတမန် စတိဗ် ဝစ်ကော့ဖ် နဲ့ ထရမ့်ရဲ့ သားမက်ဖြစ်သူ ဂျာရက်